روش تجربی از دیدگاه فیلسوفان مسلمان

Authors

  • نرجس یزدانی دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم
Abstract:

منطق ارسطویی حس را، به عنوان نقطۀ شروع هر علم، تنها در همان زمان مشاهده یقین­آور می‌داند. علم حسی در دیگر زمان­ها و درباره موارد مشابه سکوت اختیار می­کند. جزم و یقین نیز در محدودۀ قیاس و روش قیاسی منحصر می­شود و دیگر روش­ها برای کسب اعتبار در نهایت باید به روش قیاسی بازگردانده شوند. علم حسی نیز برای توسعۀ دامنۀ یقین خود، در مسیر کسب اعتبار، روی به سوی قیاس دارد و در این مسیر باید از پل استقرا، قاعده‌الاتفاقی و ... عبور کند تا به جایگاه رفیع تجربه دست یابد و از دولت سر قانون علّیت و فروع آن، به عنوان روشی کارآمد و معتبر در علوم طبیعی به کار گرفته شود. از دیدگاه فلسفۀ اسلامی، تنها در این صورت است که علوم طبیعی می‌توانند به عنوان علومی متقن و قابل تکیه بر خود ببالند و تاج علوم حقیقی را بر سر نهند. این مقاله تلاش می­کند تا مسیر رسیدن حس به غایت روش­شناسی ارسطویی، یعنی یقین، را ترسیم کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فرایند « نمو » نزد فیلسوفان مسلمان

این نوشتار در جستجوی حقیقت «نمو» و چگونگی رخداد آن در نبات و حیوان به رشته تحریر در آمده است. و به همین مناسبت، معنای «نمو» و دیگر واژگان مربوط، هم از لحاظ لغوی و هم از نظر اصطلاحی بررسی شده است. آنگاه، مباحث مقدماتی به میان آمده و دیدگاههای مختلف، در این باره، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نگارنده سرانجام به این نتیجه رسیده است که «نمو» حرکت مقداری است و این حرکت، نمودی از حرکتی بنیادین است...

full text

بررسی تطبیقی نظم اجتماعی از دیدگاه اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان و غربی

شناخت ماهیّت نظم و نیز چگونگی تحقّق آن، یکی از دغدغه‌های مهم انسان است. مسئله‌ نظم اجتماعی از مباحث مهمی است که همواره مورد توجه فیلسوفان و صاحبنظران مسلمان و غربی بوده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی تطبیقی نظم اجتماعی از دیدگاه فلاسفه و اندیشمدان مسلمان و غربی می باشد که با روش تحلیلی، استنتاجی و تطبیقی انجام شده است.در این تحقیق نظریه های ساختارگرایی، کارکردگرایی، تعاون و ارزشهای مشترک از ...

full text

فرایند « نمو » نزد فیلسوفان مسلمان

این نوشتار در جستجوی حقیقت «نمو» و چگونگی رخداد آن در نبات و حیوان به رشته تحریر در آمده است. و به همین مناسبت، معنای «نمو» و دیگر واژگان مربوط، هم از لحاظ لغوی و هم از نظر اصطلاحی بررسی شده است. آنگاه، مباحث مقدماتی به میان آمده و دیدگاههای مختلف، در این باره، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نگارنده سرانجام به این نتیجه رسیده است که «نمو» حرکت مقداری است و این حرکت، نمودی از حرکتی بنیادین است...

full text

نسبت عینیت و ارزش‌باری علوم ‌اجتماعی با توجه به دیدگاه فیلسوفان مسلمان

رابطة ارزش و علوم اجتماعی همواره از موضوعات مورد بحث در میان جامعه‌شناسان و نیز فیلسوفان علوم اجتماعی بوده است. پر واضح است که این بحث اصالتاً مبحثی فلسفی است و آنگاه که جامعه‌شناس ردای فیلسوف به تن می‌کند، در باب آن به بحث و نظر می‌پردازد. متفکران بسیاری برای حفظ عینیت علوم اجتماعی بر این باور بوده‌اند که علوم اجتماعی باید مستقل از ارزش‌ها باشد. برخی دیگر برای توضیح بهتر این منظور و یا عبور از ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 21  issue 82

pages  95- 121

publication date 2015-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023